Drie grote spelers in de uitvaartbranche vertellen erover: Uitvaartzorgverzorging Pieter Dekker, Oleahof Uitvaartzorg en Yardenhuis Schagerkogge.
Allemaal schrokken ze vreselijk toen het coronavirus ruim een jaar terug ineens de kop opstak. Allemaal maakten ze schrijnende situaties mee. Inmiddels weten ze in de branche veel beter hoe ze daarmee kunnen omgaan dan in het begin. ’Uitvaarten zijn veel intiemer geworden’. Daarover zijn, los van elkaar, alle partijen het eens.
Pieter Dekker en zijn partner Lissette Wit van Uitvaartverzorging Dekker heeft het hoofdkantoor in Heerhugowaard-Noord. Daarnaast beschikt de onderneming over een groot wagenpark voor rouwvervoer en eigen uitvaartcentra door de hele Kop van Noord-Holland tot en met Den Helder toe.
,,Corona zorgde al snel voor een enorme verjongingsslag binnen ons bedrijf met nu 85 mensen in dienst, twintig meer dan een jaar eerder. Bij rouwvervoer en lichamelijke verzorging van overledenen zetten we vaker jongere mensen in. Zij lopen minder risico’s om besmet te raken met het virus dan de doorgaans oudere medewerkers die dit werk doen. We zien nu meer twintigers en dertigers in de branche. Een rechtstreeks gevolg van het gestegen aantal uitvaarten. In ons geval was dat zeker twintig procent meer dan normaal.’’
Toen corona uitbrak zorgde dat eerst voor veel onzekerheid, zeggen Dekker en Wit.
,,De risico’s voor onze mensen waren groot. We wisten er eerst nog niet veel van, er waren veel onduidelijkheden. Maar al snel was sprake van het ’nieuwe gewoon’. Erehagen zijn heel bijzonder en zie je steeds vaker. De achterklep van de rouwwagen open en iedereen langs een vooraf bepaalde route kan veilig nog een roos op de kist van de overledene leggen. Dat kan ook heel mooi zijn.”

,,De uitvaarten ervaren we nu sowieso als een stuk intiemer. Omdat mensen meer tijd en oog voor elkaar kunnen hebben. En wie de uitvaartplechtigheid niet kan bijwonen, omdat er meer dan vijftig bezoekers zijn, die kan het volgen via een livestream.’’
Van die laatste mogelijkheid wordt door ongeveer de helft van de mensen gebruik gemaakt. Livestreams zijn een blijvertje. Het wordt ook gezegd aan de IJsselmeerstraat in Den Helder waar uitvaartcentrum Oleahof Uitvaartzorg van Jan en Natascha Dop zit. Het bedrijf telt drie stijlvolle uitvaartcentra met tien rouwkamers, bijbehorende kleine en grotere aula’s en koffiekamers.
Natascha Dop heeft hier de dagelijkse leiding, samen met manager Edgar van der Laan en naast hen uitvaartleidster Christine Jellema die dit werk al 22 jaar voor Oleahof doet. ,,Tijd, ruimte en rust moet er zijn voor iedere uitvaart. En dat bieden we, zeker ook in deze nare rare coronatijd. Wie hier een uitvaartdienst heeft, die heeft het gebouw dus voor zich alleen. Daar trekken we alle tijd voor uit, zodat je geen mensen tegenkomt die voor een andere overledene komen.’’
In Den Helder is tot nu toe geen sprake van een flinke toename van het aantal uitvaarten, zeggen Jellema, Dop en Van der Laan. ,,Tot aan de kerst merkten we daar nog weinig van. Het bleef stabiel. De meeste besmettingen en overlijdens waren toen in het zuiden van het land, niet zozeer in de Noordkop. Tussen kerst en nu is wel sprake van een flinke toename van wel twintig procent.’’
Dorien de Bruijne is locatiemanager van crematorium Yardenhuis Schagerkogge. Of er door corona sprake is van toenemende drukte kan zij niet zeggen.

De Bruijne: ,,Ook doordat er vorig jaar een crematorium bij kwam in Alkmaar. Het laat zich daarom niet makkelijk vergelijken. Een heel ander ding is dat wij vaak zien dat het maximum van vijftig mensen in de aula niet wordt gehaald, omdat er genodigden zijn die wegblijven uit angst om besmet te raken. Dit gebeurt soms zonder af te zeggen. Soms blijven er gewoon twintig weg. Dan blijven we met bestelde hapjes en drankjes zitten. Maar het is vooral jammer voor de nabestaanden. Zij hebben andere mensen moeten teleurstellen die niet konden komen, omdat de limiet was bereikt.’’
In de branche heerst vooral grote verbazing over het feit dat uitvaartmedewerkers nog geen vaccinatie hebben gekregen. Zij moeten gewoon op hun beurt wachten.
Dop: ,,Wij houden ons dus strikter dan strikt aan alle coronaregels. Onze mensen worden zo goed mogelijk beschermd. Zij dragen van meet af aan speciale medische of zelfs chirurgische mondkapjes. We gaan niet op huisbezoek, maar spreken hier af waar veel meer ruimte is en veiliger voor iedereen.”

,,Ook onderling houden we elkaar scherp. De bakker kan misschien wel een weekje dicht, da’s ook niet leuk, maar wij absoluut niet. Ons werk moet doorgaan, zeker als straks sprake zou zijn van een zwart scenario. Hopelijk blijft dat uit, maar we zijn daar goed op voorbereid.’’
Verder wordt iedere Oleahof-bezoeker persoonlijk ontvangen en begeleid. ,,Wie hier binnenkomt wordt direct gestimuleerd om de handen te desinfecteren. We hebben twaalf van die pomppaaltjes door het hele gebouw heen. Het overgrote merendeel van de mensen hoef je de regels niet uit te leggen.”
,,Die snappen het en doen het zonder morren. Uitzonderingen hou je. Die mensen vertellen we desnoods nog een keer wat de regels van het huis zijn, en dan doen ze het ook.’’ Dekker: ,,Toch raar dat we geen voorrang krijgen bij het vaccineren. We werken immers dagelijks met overledenen en vele nabestaanden. Al onze medewerkers krijgen twee keer per week een sneltest op de zaak. Zo kunnen onze uitvaartbegeleiders toch veilig naar families toe en veilig met elkaar werken.”
,,Bij rouwvervoer rijdt de tweede medewerker in een aparte auto van de zaak achter de rouwwagen aan. We doen alles om het virus buiten de deur te houden. In een jaar tijd hebben we zes besmettingen gehad, waarvan slechts twee werkgerelateerd en vier via partners.’’
Ook De Bruijne snapt niks van het uitblijven van vaccinaties. ,,Je zou zeggen dat het werk dat wij doen essentieel is. Wij leven de regels dus zo strak mogelijk na, en wie klachten heeft moet thuis blijven en zich laten testen. En hoe sneu het ook is, nabestaanden met klachten vragen we om niet naar het crematorium te komen. Goeddeels gebeurt dat ook. Zij kunnen de uitvaartdienst dan via de livestream volgen.”